Interview in het Parool, za. 11 aug. 2012, rubriek de Klapstoel

Lulu Wang (1960) is schrijfster. Ze is van Chinese afkomst, en woont sinds haar 25e in Nederland. Haar debuut Het Lelietheater werd een internationaal succes, onlangs kwam haar tiende boek als book app uit (eerste boek op iPad uit): Nederland, wo ai ni. Lulu houdt een dagelijks blog bij op www.luluwang.nl.
 
Door Eva Hoeke
 
Beijing
 
“Ik heb altijd in een goede buurt gewoond. In een bewaakte buurt vooral – mijn vader was militair, die hadden destijds een hoge maatschappelijke status. Ik ging naar een chique crèche, we hadden vaak één en soms zelfs drie dienstmeisjes. Behalve tijdens de Culturele Revolutie: mijn vader was weliswaar militair maar mijn moeder docente – en intellectuelen moesten van Mao Zedong omver geworpen worden ten faveure van de boeren, de arbeiders en de Rode Gardisten. Ik weet nog dat de meisjes op school eerst tegen me op keken, en me ineens aan mijn haren trokken toen mijn moeder ‘fout’ bleek te zijn.”
 
Lulu
 
“Dat betekent zowel ‘Twee druppels ochtenddauw’ als ‘Hertje-hertje’. Ja, dat kan: in het Nederlands heb je ook de bank waarop je zit en de bank waar je je geld naar toe brengt. Wil je iets geks horen? Toen ik geboren was heette ik ‘Twee druppels ochtenddauw’. Toen ik zes was, gingen mijn vader en ik een keer naar de dierentuin. Hij zag een hert met hele mooie grote ogen. ‘Die lijkt op jou,’ zei hij. ‘Voortaan noem ik je Hertje-hertje. ‘ Vlak daarna kreeg ik ineens vitiligo, heel ernstig, dat heeft tot mijn 42ste geduurd. Totdat een meditatiemeester tegen mij zei: ‘Woorden hebben kracht. Als jij jezelf Hertje-hertje noemt, krijg je ook witte vlekjes, net als bambies.’ Vanaf dat moment heb ik mezelf weer Dauwdruppel genoemd, en geloof het of niet: binnen een paar jaar waren mijn vlekken weg. Interessant hè?”
 
Nederland
 
“Mijn eerste indruk was niet zo denderend. Ik kwam via Schiphol aan op Centraal Station, en dacht: wat is dit oud! Ik had gehoopt op een modern land. Nu leek het heel arm: anders hadden die mensen het toch wel opgeblazen en een nieuwe neergezet? Op Maastricht was ik wel meteen verliefd, zo sprookjesachtig… Net de Efteling. En ik was ook meteen verliefd op de mensen in Nederland: echt blond haar! Echte krullen! Echte blauwe ogen! En zo lang! Ik liep met open mond rond.”
 
Annie M.G. Schmidt
 
“Jip & Janneke bleek dé manier om de Nederlandse taal te leren. En door Annie Schmidt leerde ik er nog van houden ook. Zo lief, en zo ritmisch. En wat ik ook leuk vond, is dat zij zich nergens wat van aan trok, met name niet van de elite. Ik heb bijna alle Nederlandse auteurs gelezen, van Vondel tot Nescio en Slauerhoff en Godfried Bomans en Elsschot en Vestdijk en W. F. Hermans. Maar Annie Schmidt is en blijft de koningin.”
 
Het Lelietheater
 
“Mijn debuut, ja. Er zijn 800.000 boeken van verkocht. Nou èn? Ik vind succes niet zo belangrijk. Een boek schrijven is een louteringsproces, je wilt iets kwijt. En als het kwijt is, is het klaar. Succes leidt alleen maar af. Hoe meer je het krijgt, hoe meer je het wil hebben. Na Het Lelietheater kwam ik in een maalstroom terecht die niets meer met mijn ware passie te maken had, namelijk schrijven. Ik móet schrijven, ik heb zoveel te vertellen. En dat kan niet als je alleen maar met de randverschijnselen bezig bent.”
 
Voorgevel
 
“Nederlandse vrouwen hebben hele mooie grote borsten, daar zijn alle Chinese vrouwen jaloers op. Blonde vrouwen met grote tieten, dat is zo mooi! Ik heb cup A, wat in China trouwens best veel was, op school pestten ze me weleens dat ik jongens lokte met mijn voorgevel. In Nederland was dat meteen afgelopen.”
 
De Blauwe Knoop
 
“Wat is dat? Geheelonthouder? O, dat ik geen alcohol drink, nee, dat klopt. En ik rook ook niet en ik heb ook nog nooit drugs gebruikt. Dat komt door mijn opvoeding: toen ik opgroeide waren meisjes die alcohol dronken een slet. Maar het kan ook komen omdat mijn opa gestorven is aan opium en daarom zijn hele familie in de steek heeft gelaten. Dat was een goed voorbeeld van hoe het niet moest.”
 
Boekenbal
 
“Ik ben vaak geweest maar het is niets voor mij. Ik hou niet van die schone schijn. Je kan er ook nooit echt met iemand in contact komen. Het is alleen maar hallo-dag-hoeishet-goed-prima-doeg. Heel oppervlakkig. En er is veel kift in het literaire wereldje. Sommige vinden dat ik lectuur schrijf. Of dat ik de Nederlandse taal niet goed ken. Nou, dat klopt, ik leer nog elke dag. Maar dat soort opmerkingen gaan bij mij het ene oor in en het andere oor uit. Ik schrijf om te genieten en om mensen gelukkig te maken, niet voor literatuurcritici.”
 
Nasi
 
“Nasi? Dat is niet Chinees hoor. Thee is typisch Chinees, daar wil ik wel over praten. We zijn namelijk wat we eten en drinken. Nederlanders drinken veel koffie en wijn, dat bepaalt ook een beetje hoe ze zijn. Thee is heel licht, waardoor Chinezen heel rustig en introvert zijn. Als je koffie drinkt ben je meer naar buiten gericht en hartstochtelijk en impulsief. En met wijn ben je helemaal whuwhuwhuwuw… Snap je? Ik drink wel twintig koppen per dag, groene thee. Daarom ben ik zo rustig. O, en qua eten ben ik gek op jiaozi, schrijf dat maar op, dat is een soort Chinese ravioli. Ooo, zo lekker.”
 
Wilde Rozen
 
“Het Lelietheater was mijn eerste kijk op mijn jeugd, Wilde Rozen is mijn nieuwe, volwassen kijk op mijn jeugd. Minder eenzijdig, minder radicaal. Genuanceerder. Zelf vind ik ‘m veel beter dan mijn eerste boek, maar van al mijn boeken heeft dit minst goed verkocht. Ik denk zoiets van 20.000 exemplaren. Maar dat komt vooral door de ontlezing, Nederland gaat steeds meer digitaal.”
 
Rimpels
 
“Heb ik niet. Komt door het mediteren, dat doe ik twee uur per dag. Schone energie maken, heerlijk. En verder gebruik ik crème van het Kruidvat, 2,95 per potje. En het zit in de genen: mijn moeder heeft ook nog steeds geen rimpels. Zij was vroeger een hele mooie vrouw. Lange benen, een mooi achterwerk. Als kind was het zo erg dat als ik met haar op straat liep, ze allemaal dachten dat ik geadopteerd was, zo lelijk was ik vergeleken met haar.”
 
Lulu – The Brand
 
“Ik ben steeds meer bezig met branding, dat komt doordat ik van alles dat mooi is houd. Woord, beeld, muziek, kleding etc. Momenteel ben ik in gesprek met een aantal Chinese modeontwerpers om mijn eigen Lulu merk op te richten, denk aan kleding of parfum of iets anders. En ik ben ook bezig met het organiseren van een dinershow in chique Chinese restaurants, met zang en dans en vertellingen. Lulu Wang the Musical? Zou wel leuk zijn, maar ik zing zo hartstikke vals.”
 
Stemmen
 
“Chinezen in Nederland stemmen bijna niet, omdat ze zo bescheiden zijn – ze vinden dat ze hier te gast zijn en dan ga je je niet bemoeien met de politiek van een ander. En daarbij komt dat ze gewoon veel pragmatischer zijn, ze willen geld verdienen en een goed leven hebben. Ik zelf heb altijd Groenlinks gestemd, maar tegenwoordig vind ik vooral economisch herstel belangrijk, want daar staat of valt alles mee.”
 
Nederland, wo ai ni
 
“Dat betekent ‘Nederland, ik hou van jou’. Het is mijn tiende boek, en het gaat over de culture shocks die ik heb meegemaakt in mijn eerste dagen in Nederland. Dat de straten hier bijvoorbeeld zo verlaten zijn. In China zeiden ze al: ‘Koop een plattegrond want je kan er aan niemand de weg vragen.’ Het is mijn laatste boek en het is alleen als book app verschenen, omdat Nederland zo rap ontleest. De jeugd helemaal. Maar ze gamen wel, dus toen dacht ik: je kan beter een beetje meer hun kant opschuiven, dan verliest de literatuur zo min mogelijk terrein. Hoeveel keer de app is gedownload? Hij heeft dagen op de Top 40 van e-books en apps gestaan. Maar hoeveel downloads precies, dat weet ik het nog niet, die cijfers komen pas later. Ik hoop vaak, want al mijn spaarcenten zitten erin.”
 
Liefde
 
“Ik viel op Will omdat hij de perfecte mix is: hij heeft Nederlandse ratio en Chinese gevoelens. We zijn al 26 jaar bij elkaar. In de ogen van veel mensen ben ik een beetje raar omdat hij 30 jaar ouder is dan ik – Will is 82. En daarbij komt dat ik nooit wat met anderen doe of met andere mannen flirt, terwijl ik wel heel veel mannelijke aanbidders heb. Daardoor denken sommige mensen dat ik lesbisch ben, dat hoor je dan viavia. Mij maakt het niet uit, wij zijn gelukkig. Weet je wat hij altijd zegt? ‘Lulu, je bent niet te genieten, maar toch hou ik van je.’ Haha.”
 
Honden
 
“Niet alle Chinezen eten honden, hoor. Maar duizenden jaar geleden hadden honden in China dezelfde status als die van varkens, en die at men op. Toen ik opgroeide mocht je bovendien geen hond als huisdier hebben, dat was immoreel in een tijd dat veel Chinezen zelf niet eens genoeg te eten hadden. Nu mag het wel, het is een rijkeluishobby. Er zijn nu zelfs dienstmeisjes die alleen worden ingehuurd om de hond uit te laten. Daar eten die zelfs beter dan de dienstmeisjes. Belachelijk. Ja, ik heb zelf ook wel eens hond gegeten. Het was een vreemd hondje, zo’n kleine bruine. Een teckel, kan dat? De buren moest hem onder druk van de Partij wegdoen, maar ze hielden veel van hem. Dus toen hadden ze een duivels dilemma: hem de straat opsturen met alle gevolgen van dien, of hem afmaken? Toen hebben ze ‘m gestoofd en naar ons gebracht, want zelf waren ze te verdrietig. Het was heel mals, een beetje biefstukachtig. Daarna heb ik het nooit meer gedaan.”
 
Rob van Vuure
 
“Ik hou van mensen die passie hebben. En dat heeft hij. Ook voor postduiven, ja. Dat heb ik dan weer niet.”
 
Foto in de krant het Parool: Jean-Pierre Jans