Knus in eigen liefdesnest, In de ogen van de Yi Jing, 8

Posted on by

De wereld en de liefde

 

道生一， 一生二，二生三，三生万物。

 

道生爱，爱生情，情生感，感生万物。

 

Dao sheng yi, yi sheng er, er sheng san, san sheng wanwu.

 

Dao sheng ai, ai sheng qing, qing sheng gan, gan sheng wanwu.  

 

Uit de Dao komt één.

Uit één komt twee,

Uit twee komt drie

En uit drie ontstaat alles.  

Het Leven schept liefde

Liefde wekt gevoelens op

Gevoelens brengen gewaarwordingen mee

Gewaarwordingen geven de wereld vorm.  

 

De eerste strofe is een gedachtegoed van de Yi Jing. Als ik zo vrij mag zijn om de strofe te interpreteren, dan luidt het, God heeft Adam geschapen. Met een van Adams ribben heeft Hij Eva gevormd. Adam en Eva hebben op hun beurt de hele mensheid op de wereld gezet.

 

De tweede strofe is mijn eigen tekst, afgeleid van de eerste strofe.  

 

1.

 
 

Hoe brengt het leven de liefde voort? Het antwoord kunnen wij vinden in Uit de Dao komt een. Na de Big Bang was het heelal gevuld met energie. In het Chinees heet die Qi. Energie is neutraal, die een positieve en een negatieve pool krijgt als wij er spanning aan toevoegen. In het dat geval is het dan Uit een komt twee.

 

Het is hetzelfde met de liefde. Door het leven in ons ervaren wij de liefde. De liefde is neutraal en kan velerlei gevoelens opwekken, afhankelijk van hoe wij ze beleven. Onze beleving is dan de ‘spanning’ die wij aan de liefde toevoegen. Dat is dan Liefde brengt gevoelens voort.

 

2.

 
 

Wat versta ik onder ‘Gevoelens leiden tot gewaarwordingen’? Laten wij kijken naar Uit twee komen drie. Want daarin kunnen wij het antwoord op de vraag vinden.  

 

Gevoelens staan nooit op zichzelf. Ze zijn voor iemand of iets bestemd. De reactie van die iemand of van dat iets brengt verandering aan de gevoelens. Zo kan de reactie de gevoelens versterken, verzwakken of er een nieuwe richting aan geven, om maar drie voorbeelden te noemen. De verandering en de richting scheppen wederom nieuwe gevoelens. Door de constante interactie tussen gevoelens en hun bestemming krijgen wij velerlei soorten emoties.  

 

3.
 

Gewaarwordingen geven vorm aan de wereld wil zeggen dat mijn wereld niet jouw wereld is. Iedereen leeft in een andere wereld, omdat iedereen op een andere manier de liefde ervaart en omdat iedereens gevoelens op hun unieke manier op een ander iemand of iets reageren. ‘Hij leeft in zijn eigen wereldje’ klinkt weinig complimenteus, maar wie leeft níét in zijn eigen wereldje?  

 

Met andere woorden, dé wereld bestaat niet. Het is eerder mijn wereld, jouw wereld, zijn wereld en haar wereld. Zelfs onze wereld of hun wereld bestaat niet. Met de liefde gaat het niet anders. Dé liefde bestaat niet. Het is in feite mijn liefde, jouw liefde, zijn liefde en haar liefde. Zelfs onze liefde of hun liefde is een illusie, als de liefde of zelfs de wereld űberhaupt geen illusie is.  

 

Gezond individualisme

 

 

Wij kunnen beter alleen invloed willen hebben op onze eigen daad en alleen verantwoordelijkheid willen dragen voor de gevolgen ervan. Elke poging een ander te veranderen, hoe nobel onze bedoeling ook klinkt, druist in tegen de menselijke natuur. Elke ‘reden’ om een ander te verwijten voor ons liefdesverdriet, hoe logisch de reden ook lijkt, kan alleen maar ons verdriet verdubbelen. Geen wonder dat een Nederlandse spreuk luidt, Jij bent er zelf bij. Zonder onze medewerking is er geen liefde noch verdriet ervan. Een Boeddhistische spreuk luidt, Als een mens niet aan zichzelf denkt, stort de wereld in. Is dit individualisme? Ja, zolang het niet inhoudt ‘Ikke ikke ikke en de rest kan stikken’.  

 

Collectief individualisme

 

Dankzij de interactie tussen de gevoelens van jou en mij, hem en haar krijgen wij een oneindige scala aan gewaarwordingen. Dankzij de gewaarwordingen van jou en mij, hem en haar krijgt jouw en mijn, zijn en haar liefde een unieke schoonheid. Dankzij de schoonheden is mijn, jouw, zijn of haar wereld gezegend met talloze soorten fysieke en spirituele rijkdom.  

 

De enige die ons allen verbindt is de Dao en voor de rest zijn wij in onze eigen wereldjes levende individuen die een volledige verantwoording af moeten leggen voor ons eigen doen en laten. Ieder voor zich en God voor ons allen. En God is, mijns inziens, de Dao.  

 

Al leven wij in onze eigen wereldjes, reageren onze wereldjes op elkaar en de reactie is ook de Dao, en tevens God. Hij ziet erop toe dat onze wereldjes met elkaar dankzij onderlinge wisselwerkingen verbonden blijven. Sterker nog, zonder deze wisselwerkingen vallen onze wereldjes als domino’s om.  

 

Zondag

 
 

Naast de overeenkomsten tussen de Dao en God, zien wij ook een verschil tussen de twee. Volgens de Yi Jing heeft de Dao een nodig om aan twee te komen. Twee heeft elkaar nodig om aan drie te komen. Drie heeft ontelbare reacties nodig om aan alles te komen. De Dao heeft dus niet alles geschapen, en God wel. Wat de Dao heeft gedaan is slechts een balletje in de lucht gooien en de rest komt door het eindeloos delen van het ene balletje en door de reacties tussen de balletjes die uit het ene balletje zijn geboren.  

 

De Dao heeft bij wijze van spreken een kernreactie in gang gezet en de handeling heeft slechts een fractie van een seconde, een minuut of hoogstens een dag in beslag genomen. De Dao heeft geen zes dagen gewerkt en hoeft niet op de zevende dag – zondag – uit te rusten. Een Nederlandse advocaat met Chinese klanten klaagde dat hij geregeld op zondagavond werd gebeld. Ik verwees hem naar de Dao en hij zag het licht, zei hij tenminste.  

 

Dankbaar

 
 

Terugkomende op het onderwerp liefde, wat de Dao zegt is dat wij zonder elkaar niets hebben aan liefde, maar liefde is een persoonlijke beleving waar jij, ik, hij of zij een ander voor mag danken maar niet voor kan verwijten.  


Koop Nederwonderland of andere boeken van Lulu Wang >>> >>